Noże tokarskie są specjalistycznymi narzędziami służącymi do obróbki toczeniem, które stosuje się na najróżnorodniejszych tokarkach.

Ze względu na ich różnorodne przystosowania do określonej metody obróbki dzieli się je na noże ogólnego przeznaczenia (punktowe), noże kształtowe, obwiedniowe, w każdej zaś z grup wyodrębnił się dodatkowy podział.
I tak:

Noże punktowe (ogólnego przeznaczenia) dzielą się dodatkowo na noże imakowe oraz noże do głowic rewolwerowych.
Podział noży imakowych:

• noże jednolite – to noże, które zbudowane są z jednego materiału – zarówno część chwytowa, jak i część robocza
• noże łączone w sposób trwały
• noże składane – składają się z trzonka, płytki skrawającej oraz elementu mocującego. Najczęściej trzonek wykonany jest ze stali konstrukcyjnej, do trzonka zaś dokręcana jest płytka skrawająca z węglika spiekanego, ceramiki czy materiału super twardego.

Podział noży do głowic rewolwerowych:

• noże promieniowe
• noże styczne

Noże do obróbki drewna podzielić można na noże ręczne i suportowe, zaś szczegółowy podział wygląda następująco:

• ręczne
  • noże żłobkowe
  • wyżłobiaki
  • wytaczaki
  • noże do gwintów

• suportowe

Biorąc pod uwagę zastosowanie noży tokarskich, możemy mówić o podziale na noże do obtaczania (obtaczaki), noże do wytaczania (wytaczaki) i noże do toczenia kształtowego (noże kształtowe).

Z kolei patrząc pod kątem przeznaczenia nożna do rodzaju obróbki, można wyróżnić noże do obróbki wstępnej, które nazywane są zdzierakami oraz noże do etapu wykończeniowego, czyli tzw. wykańczaki.

Wszystkie powyższe typy noży tokarskich, to tzw. noże podstawowe. Przytoczone nazewnictwo jest nazewnictwem typowo obiegowym, jednak dzisiejsze normy ISO (832-1991) opisują noże symbolami.

• Ze względu na system mocowania: D (docisk sztywny), M (docisk od góry oraz przez otwór), P (docisk przez otwór), S (mocowanie śrubą).
• ze względu na wersję narzędzia: typ R (wersja prawa), L (lewa), N (neutralna)
• z uwagi na wysokość trzonka
• z uwagi na szerokość trzonka
• z uwagi na długość narzędzia
• kształt płytki
• kąt przyłożenia płytki
• wielkość płytki

Typowy nóż tokarski zbudowany jest z dwóch zasadniczych części: chwytu oraz części roboczej.

Chwyt, to część umożliwiająca zamocowanie noża w imaku tokarki, zaś część robocza, to powierzchnia ukształtowana przez kilka różnych powierzchni (główna krawędź skrawająca, powierzchnia natarcia, przyłożenia, przejściowa powierzchnia przyłożenia i pomocnicza powierzchnia przyłożenia, wierzchołek noża tokarskiego). Ciekawą propozycję noży tokarskich ma sklep internetowy z elementami budowy maszyn oraz automatyką EBMiA.pl.